Ogromny globalny kryzys zdrowia i rozwoju związany z pandemią COVID-19 ujawnił ograniczenia konwencjonalnych ram rozwoju gospodarczego. Opierając się na naszych doświadczeniach z pracy nad przeszłymi poważnymi epidemiami chorób oraz badania zmian społecznych i transformacji. Istniejące słabości wszelkiego rodzaju systemów – czy to tych, które zapewniają zdrowie i dobrostan, żywność, zrównoważone źródła utrzymania, odporne ekologie, dostęp do zasobów, zatrudnienie, handel, finanse, sprawowanie rządów sprzyjających włączeniu społecznemu, prawa obywatelskie i inne – zostały podkreślone, a czasem zintensyfikowane przez COVID-19. Dalsze skutki wydają się nieuniknione: pogłębienie ubóstwa; wzrost wielokrotnych, przecinających się nierówności; pogłębienie się chronicznej kruchości i niestabilności oraz potencjalnie nasilony autorytaryzm.
Odmrażanie gospodarki – najważniejsze informacje
To, czy i w jaki sposób epidemie stają się pandemiami, na kogo i w jaki sposób wpływają, podobnie wymaga zwrócenia uwagi na strukturalne nierówności i słabości oraz formy przemocy strukturalnej w systemach opieki zdrowotnej i nierównościach zdrowotnych oraz szerszym społeczeństwie, a także na różnorodne, bardziej warunkowe, złożone i specyficzne dla kontekstu procesy i doświadczenia. Ta strukturalno-niesforna dwoistość w warunkach i procesach pojawiania się, postępu i wpływu pandemii z kolei wpływa na sposób, w jaki transformacje po pandemii są postrzegane i wprowadzane w życie. W szczególności ujawniono trzy obszary wyzwań do ponownego przemyślenia, zakorzenione w tematach ujawnionych przez COVID-19. Pierwszym z nich jest to, w jaki sposób w polityce wykorzystuje się opinie i dowody naukowe, gdy warunki są z jednej strony sztywno “przywiązane” do ustalonych stosunków władzy i reżimów polityczno-gospodarczych, a z drugiej strony tak niepewne, odzwierciedlające niesforność w procesach społeczno-polityczno-ekologicznych. Po drugie, jak funkcjonują gospodarki, w których kryzys COVID-19 ujawnił ograniczenia konwencjonalnego modelu wzrostu gospodarczego i szerszych struktur kapitalistycznych, w których jest osadzony, ale także potrzebę pluralizmu i negocjacji wokół wykonalnych postkapitalistycznych alternatyw. Trzeci dotyczy tego, w jaki sposób nowe formy polityki mogą stać się podstawą przekształconych relacji obywatel-państwo w obliczu pandemii – lub innych kryzysów, takich jak zmiany klimatu.
O tym warto pamiętać!
Często wyciągano wnioski na temat tego, jak poprawić gotowość i reagowanie na (ponownie) pojawiające się choroby zakaźne, ale rzadko były one stosowane. Zbyt często pojawiała się wąska, technokratyczna reakcja skoncentrowana na innowacjach medycznych i nadzorze nad zdrowiem publicznym, często w kontekście dyskursu sekurytyzacyjnego, jako ćwiczenia w przewidywaniu ryzyka lub jako niepowodzenia w zarządzaniu, które można rozwiązać za pomocą wzmocnionych przepisów. Takie niedociągnięcia znajdują odzwierciedlenie w szerszych podejściach rozwojowych. Nowe epidemie wielokrotnie pokazywały, że wyzwania związane z epidemiami nie ograniczają się do zdrowia, ale są znacznie szersze i często z natury polityczne. Rzeczywiście, często brakuje również powiązań między sytuacjami kryzysowymi epidemii a długoterminowym rozwojem. Wraz z wieloma innymi, nasza praca pokazała, jak ważne jest nauki społeczne, aby oświetlić dynamikę chorób, ich szersze konteksty społeczne i polityczne oraz bardziej fundamentalne implikacje rozwojowe. W poniższych sekcjach łączymy zatem ostatnie doświadczenia z COVID-19 z długoterminowymi debatami na temat epidemii, epidemii i pandemii oraz sugerujemy, w jaki sposób mogą one pomóc nam przemyśleć – i potencjalnie katalizować transformację w – rozwoju w szerszym zakresie. Od początku pod koniec 2019 r. do chwili obecnej pandemia COVID-19 siała spustoszenie na całym świecie. Zrozumienie, jak to się zaczęło, jak to się rozwijało w różnych regionach i bardzo nierówne sposoby, w jakie ludzie i miejsca zostały dotknięte, wymaga od nas zajęcia się zarówno czynnikami strukturalnymi i warunkami, jak i znacznie bardziej dynamicznymi, bardziej niesfornymi, a zatem bardziej niepewnymi procesami w sposobach, w jakie ludzie zareagowali i jak wchodzą w interakcje z nie-ludzką naturą.
