Kiedy podpisujemy umowę o pracę i co miesiąc otrzymujemy należne nam wynagrodzenie, znajdujemy się na określonej pozycji w statystykach wynagrodzeń. Zapewne wielu z nas zastanawia się, czy nasz dochód jest powyżej czy poniżej średniej krajowej. Prawda jest taka, że średnie płace ostatnio gwałtownie wzrosły. Choć gospodarka od 2020 roku jest dotknięta pandemią koronawirusa. Jednak każdy medal ma dwie strony – rosnąca inflacja przyczynia się również do wzrostu średniej krajowej. Jak wylicza się średnią pensję w Polsce? Czym jest średnia krajowa? Ile wynosi średnia krajowa w 2022 roku w Polsce?
Czym jest średnia krajowa?
Średnia krajowa płaca brutto, a właściwie przeciętna płaca, jest wskaźnikiem przeciętnych zarobków Polaków w danym okresie. Wskaźnik ten jest obliczany przez Główny Urząd Statystyczny i dotyczy konkretnego miesiąca. Dlatego co miesiąc Główny Urząd Statystyczny publikuje na swojej stronie internetowej informacje o przeciętnych dochodach Polaków w poprzednim miesiącu. Co to dla nas oznacza? Nie wydaje się dużo, chyba że jesteś przedsiębiorcą. Wtedy ważne jest dla Ciebie wyliczone średnie miesięczne wynagrodzenie za czwarty kwartał roku w sektorze przedsiębiorstw.
Ile wynosi średnia krajowa w 2022 roku w Polsce?
Dane o przeciętnych wynagrodzeniach w Polsce publikowane są regularnie (co miesiąc) przez Główny Urząd Statystyczny. Najnowsze dane na ten temat pochodzą z 20 września 2022 r. Jak wynika z badania, średnia krajowa dla całego sektora przedsiębiorstw w 2021 r. wynosi 5888,80 zł, co daje zatrudnienie netto na umowę o pracę (tj. na kasę) 4240 zł. kiedy średnia pensja wyniosła 5411,45 zł. Na wzrost przeciętnych wynagrodzeń może wpływać m.in. przyspieszająca inflacja. Kwota ta jest rzeczywiście imponująca, bo po raz pierwszy w historii naszego kraju magiczna bariera 6 tysięcy złotych została tak wyraźnie przełamana.
Jak wylicza się średnią pensję w Polsce?
Obliczenie średniej krajowej z GUS jest proste: najpierw dodaj zarobki danej grupy pracowników (np. zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw) i podziel przez średnią liczbę pracowników dla danej liczby. Kropka. Kalkulacja uwzględnia jedynie dochód brutto osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę oraz podział udziału w zysku lub wypłatę nadwyżki bilansowej spółdzielni. W związku z tym przeciętne wynagrodzenie krajowe nie uwzględnia wynagrodzenia wynikającego z umów cywilnoprawnych, takich jak umowy powierzenia czy umowy o dzieło. Jednocześnie na takich kontraktach pracuje aż 2 mln Polaków. Do organizacji społeczeństwa obywatelskiego nie zaliczają się również osoby pracujące za granicą i pracujące za granicą.
Dlaczego średnia krajowa nie odzwierciedla wynagrodzeń Polaków?
Głównym powodem, dla którego średnia krajowa jest tak wysoka, jest to, że w obliczeniach GUS uwzględniono także zarobki najlepiej zarabiających. Oznacza to, że osoby zarabiające zbliżone do płacy minimalnej mają znacznie mniejszy wpływ na średnią kalkulację niż osoby zarabiające miliony. Dlatego ci, którzy zarabiają duże pieniądze, zawyżają średnie zarobki. Wyliczenie przez GUS średniej krajowej nie dotyczy całego rynku pracy, a jedynie firm zatrudniających co najmniej 10 osób. Oznacza to, że kalkulacja nie obejmuje małych i mikro przedsiębiorstw, które stanowią zdecydowaną większość polskiego rynku. Ponadto GUS nie uwzględnił przy obliczaniu średniej osób zatrudnionych na zlecenie lub umowy o dzieło. W Polsce jest wiele umów cywilnoprawnych, a te z nimi związane mają zazwyczaj niższe dochody.
Na co wpływa średnia krajowa?
Średnia krajowa podana przez GUS jest kontrowersyjna, ponieważ nie odzwierciedla w pełni realnej sytuacji płacowej w Polsce. Jednak nadal jest uważany za ważny wskaźnik do celów statystycznych i porównawczych. Dzięki niej możesz zobaczyć, jak zmieniają się w czasie polskie pensje. Wskaźnik GUS jest również wykorzystywany przez różne instytucje. Na przykład prognozowane średnie zarobki w gospodarce narodowej służą do określenia wysokości składek na ubezpieczenie społeczne dla przedsiębiorców. Wpływ na wysokość ubezpieczenia wypadkowego przedsiębiorców ma m.in. przeciętne wynagrodzenie w kraju. Warto też wiedzieć, że średnia krajowa wpływa na wysokość emerytury. Ekonomiści i analitycy również korzystają z oficjalnych danych o średnich płacach. Na tej podstawie oceniają warunki ekonomiczne i przeprowadzają różne analizy porównawcze.
